Skellig Michael. Een rotsachtig eiland met een oud klooster – afgelegen en magisch (ook bekend uit Star Wars!).

1. Inleiding
Skellig Michael (Iers: Sceilig Mhichíl) is een mysterieus en adembenemend eiland voor de westkust van Ierland, ongeveer 12 kilometer uit de kust van het graafschap Kerry. Samen met Little Skellig vormt het een klein eilandengroepje in de Atlantische Oceaan. Wat Skellig Michael zo bijzonder maakt, is de combinatie van natuurlijke schoonheid, spirituele geschiedenis, en mystiek – een plek waar de rand van de wereld ooit letterlijk en figuurlijk werd gezocht.
2. Geschiedenis
Oudste geschiedenis
Skellig Michael werd waarschijnlijk in de 6e of 7e eeuw na Christus gekozen als locatie voor een klooster. Monniken vestigden zich op dit afgelegen, rotsachtige eiland om dichter bij God te zijn, ver weg van de wereldse verleidingen. De naam verwijst naar de aartsengel Michaël, aan wie het klooster gewijd was. Hij werd vaak geassocieerd met plekken op de grens tussen hemel en aarde.
Het kloosterleven
Het klooster was een van de meest afgelegen monastieke nederzettingen in Europa. De gemeenschap bestond uit maximaal 12 monniken en een abt. Ze leefden in stenen bijenkorfvormige hutten (beehive huts), gebeden, handarbeid en zelfvoorzienend leven stonden centraal. Regenwater werd opgevangen, vis en zeevogels waren het belangrijkste voedsel. Het harde bestaan en de blootstelling aan stormen maken het des te indrukwekkender dat het klooster ruim 500 jaar functioneerde.
Verlaten en herbestemd
Rond de 13e eeuw werd het klooster verlaten, vermoedelijk door verslechterende klimaatomstandigheden en de opkomst van kloosters op het vasteland. Toch bleef het eiland een pelgrimsoord. In de 16e eeuw werd het onderdeel van de religieuze hervormingen, en in latere eeuwen was het vooral bekend als een uitdagende plek voor pelgrims, avonturiers en vogelaars.
UNESCO-erfgoed
In 1996 werd Skellig Michael opgenomen op de Werelderfgoedlijst van UNESCO vanwege de unieke monastieke architectuur en de uitzonderlijk goed bewaarde kloosterelementen.
3. Mythen en legenden
Aartsengel Michaël
Zoals andere plaatsen op spirituele grensgebieden, zoals Mont-Saint-Michel in Frankrijk, is ook Skellig Michael verbonden met de cultus rond Michaël. Volgens verhalen zou hij op het eiland verschenen zijn om zondaars te beschermen tegen het kwaad.
Ierse legendes
In de Ierse mythologie wordt het eiland soms genoemd in verband met de Tuatha Dé Danann, de mythische goden van Ierland. Ook is er een verhaal over de heilige Fionán, die het eiland zou hebben gezegend als plaats voor spirituele afzondering.
Moderne mythologie: Star Wars
Skellig Michael kreeg een nieuwe mythische status in de 21e eeuw toen het diende als filmlocatie voor de Star Wars-films The Force Awakens en The Last Jedi. Het werd het afgelegen toevluchtsoord van Luke Skywalker, en bracht het eiland onder de aandacht van een wereldwijd publiek.
4. Waarnemingen: flora, fauna en atmosfeer
Vogelleven
Het eiland is een paradijs voor vogelspotters. Vooral de papegaaiduiker, met zijn felgekleurde snavel en komische uitstraling, is populair. Andere soorten zijn jan-van-genten, stormvogels en alken. Het naburige Little Skellig is een beschermd vogelreservaat met een van de grootste jan-van-gentenkolonies ter wereld.
Planten en rotsformaties
Hoewel het eiland vooral uit steen en kliffen bestaat, zijn er verrassend veel planten, waaronder zeekool, muurpeper en klifplanten die zich hebben aangepast aan de barre omstandigheden.
De sfeer
Bezoekers beschrijven het eiland als ‘buiten de tijd’ – de stilte, de wind, de steile trappen, en het uitzicht over de oceaan geven het een bijna sacrale, buitenaardse sfeer. Het is een plek die reflectie afdwingt.
5. Praktische informatie voor bezoekers
Toegankelijkheid
Skellig Michael is alleen per boot bereikbaar, meestal van mei tot oktober, afhankelijk van het weer. Er zijn twee soorten boottochten:
- Landing tours brengen je naar het eiland zelf, waar je de trap kunt beklimmen naar het klooster.
- Eco-tours varen rond het eiland maar meren niet aan – ideaal voor wie geïnteresseerd is in het vogelleven of zeegezichten.
Boeken
Vanwege de kwetsbaarheid van het eiland is het aantal bezoekers beperkt. Tochten moeten ruim van tevoren worden geboekt, soms maanden vooruit. De meeste boten vertrekken vanuit Portmagee, een klein kustdorp in County Kerry.
Fysieke eisen
De klim naar het klooster is pittig: 600 ongelijke, vaak gladde stenen treden zonder leuningen, recht omhoog langs steile hellingen. Een goede fysieke conditie is essentieel, net als stevige schoenen. Het eiland is niet geschikt voor mensen met mobiliteitsproblemen of ernstige hoogtevrees.
Wat mee te nemen
Wind- en waterdichte kleding, zonnebrandcrème (weer kan snel omslaan), veel water, snacks (er is geen winkel of voorziening op het eiland), en een camera. Geen drones toegestaan, om de rust en fauna te beschermen.
Let op de regels
Het eiland is beschermd erfgoed en natuurgebied. Blijf op de paden, raak niets aan in het klooster, en respecteer de dieren.
6. Tot slot
Skellig Michael is geen gewone toeristische bestemming – het is een spirituele en fysieke reis. Of je nu komt voor de geschiedenis, de natuur, de filmconnectie of de persoonlijke ervaring: het eiland laat een diepe indruk achter. Je bezoekt niet zomaar een plek, maar een grens tussen werelden: land en zee, mens en natuur, heden en verleden.