Spanje is een land dat bekendstaat om zijn gastvrijheid, levendige cultuur en ontspannen levensstijl. Toch ontdekte ik tijdens mijn reizen dat er veel ongeschreven regels zijn die je beter kunt kennen om niet per ongeluk een misstap te maken. In deze blog neem ik je mee in mijn persoonlijke ervaringen en geef ik praktische tips om je soepel door de Spaanse sociale etiquette te bewegen.
1. Begroeten: meer dan alleen een handdruk
Mijn eerste keer in Madrid herinner ik me nog goed. Ik stak mijn hand uit om iemand te begroeten, maar kreeg meteen twee kussen op mijn wangen. In Spanje is het gebruikelijk om bij een eerste ontmoeting twee kussen te geven (links en rechts), zelfs als je elkaar nog maar net kent.
Bij mannen onderling zie je vaker een stevige handdruk of een klop op de schouder. Het voelde in het begin wat ongemakkelijk, maar al snel merkte ik dat dit warme gebaar de toon zet voor een open gesprek.
2. Etenstijden en tafelmanieren
Een van de grootste cultuurverschillen die ik ervoer, waren de etenstijden. Waar ik gewend was om rond zes uur te dineren, schuiven Spanjaarden vaak pas na negen uur aan tafel. Tijdens mijn verblijf in Valencia werd ik uitgenodigd door een familie, en pas om half elf ’s avonds stond de paella op tafel. Daarnaast zijn er subtiele regels: brood leg je niet zomaar op tafel, maar op je bord. En het is gebruikelijk om te wachten tot de gastheer of -vrouw begint met eten. Deze kleine details maken dat je respect toont voor de Spaanse eetcultuur.
3. Geluid en expressiviteit
Spanjaarden praten vaak luid en gepassioneerd. Tijdens een treinreis van Sevilla naar Córdoba zat ik naast een groep vrienden die zo enthousiast spraken dat ik dacht dat ze ruzie hadden. Later begreep ik dat dit gewoon hun manier van communiceren is. Expressiviteit wordt gewaardeerd, en stilte kan soms juist als afstandelijk worden gezien. Voor mij was dit een les om mijn eigen toon wat losser en levendiger te maken.
4. Punctualiteit: flexibel omgaan met tijd
Een afspraak om acht uur betekent in Spanje vaak dat men pas rond half negen arriveert. Ik herinner me een dinerafspraak in Barcelona waarbij ik als enige stipt op tijd was. De rest kwam pas twintig minuten later binnenwandelen, zonder zich te haasten of te verontschuldigen. Tijd is in Spanje minder strikt dan in Noord-Europa. Het helpt om dit te accepteren en mee te bewegen met de relaxte houding.
5. Kleding en uiterlijk
Spanjaarden besteden veel aandacht aan hun uiterlijk. Zelfs voor een simpele wandeling door de stad zie je mensen netjes gekleed. Toen ik in Málaga in mijn sportkleding een café binnenliep, voelde ik me direct underdressed. Het is geen strikte regel, maar verzorgd voor de dag komen wordt gezien als een teken van respect voor jezelf én voor de ander.
6. Sociale omgang in cafés en bars
Een van mijn favoriete herinneringen is het bestellen van tapas in een drukke bar in Granada. Ik stond te wachten tot de ober naar me toe zou komen, maar dat gebeurde niet. Uiteindelijk leerde ik dat je in Spanje vaak actief de aandacht van de ober moet trekken. Dit wordt niet als onbeleefd gezien, maar juist als normaal. Ook belangrijk: fooien zijn niet verplicht, maar een paar muntjes achterlaten wordt gewaardeerd.
7. Familie en persoonlijke relaties
Familie staat centraal in de Spaanse samenleving. Tijdens een verblijf in een klein dorpje in Andalusië werd ik uitgenodigd voor een familiebijeenkomst. Het viel me op hoe meerdere generaties samenkomen en hoe belangrijk het is om interesse te tonen in iemands familie. Vragen naar ouders of kinderen wordt gezien als een teken van respect en betrokkenheid.
8. Festivals en religieuze tradities
Spanje kent talloze religieuze en culturele feesten, zoals Semana Santa en de Feria de Abril. Tijdens mijn eerste Semana Santa in Sevilla maakte ik de fout om midden in een processie te willen oversteken. Dat werd niet gewaardeerd. Respect tonen voor tradities – ook als je zelf niet religieus bent – is essentieel. Het meebeleven van deze rituelen gaf mij een dieper inzicht in de Spaanse ziel.
9. Zakelijke etiquette
Ook in zakelijke context gelden er specifieke regels. Tijdens een meeting in Madrid merkte ik dat persoonlijk contact belangrijker is dan formele documenten. Er wordt veel tijd besteed aan small talk voordat men tot zaken komt. Het opbouwen van vertrouwen is cruciaal, en dat doe je door geduld te hebben en interesse te tonen in de persoon achter de zakenpartner.
10. Mijn belangrijkste les
Wat ik vooral heb geleerd, is dat Spaanse etiquette draait om warmte, respect en betrokkenheid. Het gaat minder om strikte regels en meer om het tonen van oprechte interesse in de ander. Door je open te stellen en mee te bewegen met de lokale gewoontes, word je sneller opgenomen in de gemeenschap.
FAQ over sociale regels en etiquette in Spanje
1. Moet ik altijd twee kussen geven bij een begroeting?
Ja, bij mannen en vrouwen is dit gebruikelijk, behalve in strikt zakelijke contexten waar een handdruk volstaat.
2. Hoe laat eten Spanjaarden meestal?
Lunch rond 14:00–15:00 uur en diner vaak pas na 21:00 uur.
3. Is het onbeleefd om te laat te komen?
Nee, een kwartier later arriveren is normaal. Alleen bij formele afspraken wordt punctualiteit meer gewaardeerd.
4. Hoe zit het met fooien?
Fooien zijn niet verplicht, maar een kleine bijdrage (5–10%) wordt gewaardeerd in restaurants en cafés.
5. Mag ik zomaar foto’s maken tijdens religieuze processies?
Dat kan, maar doe het respectvol en zonder de stoet te hinderen.
6. Hoe belangrijk is kleding?
Zeer belangrijk. Verzorgd en netjes verschijnen wordt gezien als respectvol, zelfs in informele situaties.
Conclusie:
Spanje is een land waar warmte, expressiviteit en respect voor tradities centraal staan. Door je bewust te zijn van de sociale regels en etiquette, maak je niet alleen een goede indruk, maar beleef je het land ook op een veel intensere manier.
